Standpunt NMBS over aanduiding voorkeursbieder CAF
NMBS heeft de afgelopen 24 uren kennisgenomen van diverse persartikels en beweringen/uitlatingen over de aanduiding van een voorkeursbieder voor de overheidsopdracht MR30 (treinen,motorrijtuigen), waarover unaniem beslist werd door de Raad van Bestuur om CAF als voorkeursbieder aan te duiden. NMBS wenst haar standpunt hierover te communiceren en een aantal feitelijke juridische elementen te benadrukken.
1) De (on)mogelijkheid om gunningscriteria inzake lokale productie te voorzien
NMBS leeft de regels inzake overheidsopdrachten strikt na. In deze context kan NMBS binnen een Europese context geen voordeel aan een lokale productie verlenen, in welke vorm dan ook, om een betere score toe te kennen aan een inschrijver die bv. een bepaalde lokale productie of ontwikkeling van bepaalde kennis of tewerkstelling op het lokale/Belgische vlak zou garanderen. Het Europees recht laat dit niet toe. Het Europese Hof van Justitie heeft dit principe reeds lang geleden bevestigd in haar vaste rechtspraak. Dergelijke gunningscriteria m.b.t. locatie van productie zijn discriminerend voor deelnemers uit andere lidstaten en de plaats van productie is bovendien geen relevant criterium voor de kwaliteit van de offerte.
Een gunningscriterium waarbij gepeild zou worden naar de herinvesteringsgraad in de lokale economie is om dezelfde redenen niet aanvaardbaar. Vanzelfsprekend moet NMBS gunningscriteria bepalen die met het Europees recht in overeenstemming zijn, en zijn gunningscriteria waarbij gepoogd wordt om op verdoken wijze een lokale inschrijver te bevoordelen, verboden.
Het verbod op discriminatie en de verplichting om gunningscriteria die met het voorwerp van de opdracht verband houden te bepalen, zijn rechtsregels die op alle aanbesteders in de Europese Unie van toepassing zijn. Het is incorrect te stellen dat aanbesteders van andere Europese landen hun lokale productie beter kunnen valoriseren.
2) Het bepalen van de voorkeursbieder
NMBS heeft in het kader van de overheidsopdracht MR30 (treinen, motorrijtuigen) op voorhand en volledig transparant in haar bestek bepaald dat de keuze gemaakt wordt op basis van de beste prijskwaliteitverhouding. De offertes werden dus niet uitsluitend op basis van het prijscriterium beoordeeld. Het is de aangekondigde gecombineerde toepassing van het prijscriterium en van de kwalitatieve gunningscriteria die tot het huidig resultaat geleid heeft. Vanuit dat opzicht is het dan ook logisch dat de voorkeursbieder die aangeduid wordt niet noodzakelijkerwijze de goedkoopste inschrijver is; het puntenverschil dat door een kwalitatievere offerte wordt bekomen kan immers het puntenverschil dat door een goedkopere offerte wordt bekomen, overbruggen. Dat is wat hier gebeurd is.
Op basis van de drie ingediende offertes is gebleken dat het puntenverschil tussen de offertes gering is. Dit hoeft op zich niet problematisch te zijn. Integendeel, dit toont aan dat NMBS tot dit stadium van de procedure de mededinging ten volle heeft kunnen laten spelen. De door NMBS opgezette procedure heeft ertoe geleid dat 3 inschrijvers offertes hebben ingediend die, alle drie, regelmatig zijn op kwalitatief en financieel vlak.
Het verschil in punten, hoe gering het ook mag lijken, betekent echter weldegelijk een groot verschil voor NMBS. Een kwalitatievere offerte zou immers bv., tijdens de uitvoering van het contract, tot minder problemen moeten leiden. De inschrijvers werden in dat verband op de hoogte gebracht van voor- en nadelen van hun respectieve offertes.
Bart Crols