COVID-19: Regering, NMBS en Infrabel voeren ‘Treindienst van Nationaal belang’ in
- ‘Treindienst van Nationaal Belang’ vanaf maandag 23 maart 2020 van kracht. Biedt oplossingen voor wie zich absoluut met de trein moet verplaatsen, en waarvoor het vervoer in veilige omstandigheden inzake volksgezondheid kan worden gegarandeerd.
- Treinaanbod blijft behouden, maar wordt in heel België aangepast. Dit met een maximale samenstelling van de treinen, om voldoende afstand tussen de reizigers te bewaren.
- Dit zorgt voor een treinaanbod dat overeenkomt met ongeveer 75% van het aantal beschikbare plaatsen op een normale weekdag (inclusief de piekuren).
- Aanpassing verzoent noodzaak van continuïteit dienstverlening en aanbevelingen op het vlak van volksgezondheid met het stijgend ziekteverzuim bij spoorwegpersoneel en bij de toeleveranciers.
- De klant blijft centraal staan, want de ‘Treindienst van Nationaal Belang’ vermijdt het realtime en onaangekondigd schrappen van treinen en zo een overbezetting van treinen die wel rijden. Ze garandeert ook een maximaal veiligheidsniveau.
- Deze beslissing ligt in lijn met die van andere Europese spoorwegmaatschappijen.
- De huidige bezettingsgraad van de treinen ligt tussen de 8 en 10%.
Ondanks de ongekende crisis waarmee het land wordt geconfronteerd, doen NMBS en Infrabel er alles aan om een treinaanbod veilig te stellen. Het gaat immers om een levensnoodzakelijke dienstverlening voor zowel de bevolking als de Belgische economie. Om de klant in het hele land een treinaanbod te garanderen, voeren beide ondernemingen vanaf maandag 23 maart een specifieke treindienst in. In een zeer moeilijke context, hebben beide ondernemingen geprobeerd deze aanpassing zo weinig mogelijk nadelig te maken. De aanpassing moet een antwoord bieden, enerzijds op het toenemende ziekteverzuim bij het spoorwegpersoneel en de toeleveranciers, en anderzijds op de noodzaak van de continuïteit van de dienstverlening.
Het doel van deze maatregel is om hinder te vermijden, die zeker in de huidige context onaanvaardbaar is. Het gaat dan om het onverwacht schrappen van treinen en als gevolg daarvan een overbezetting op de treinen die wel rijden. De maatregel garandeert voor iedereen een maximaal veiligheidsniveau. Het is de bedoeling dat dit plan ten minste tot en met 5 april van toepassing blijft, zolang de bedrijfsomstandigheden en de richtlijnen van de autoriteiten dat toelaten.
Een tekort aan essentieel personeel vermijden…
Sinds het begin van de crisis rond COVID-19 werken NMBS en Infrabel nauw samen met de autoriteiten om in realtime de situatie in de spoorsector op te volgen, cruciaal voor de goede werking van het land. Het doorvoeren van een aangepaste treindienst is de afgelopen dagen de enige optie geworden om een robuuste, stabiele en voorspelbare treindienst te behouden. Het doel van beide ondernemingen is een mobiliteitsoplossing te bieden voor wie genoodzaakt is de trein te nemen, om te gaan werken of om anderen te helpen, en dat op een veilige en verantwoorde manier.
De afgelopen dagen hebben NMBS en Infrabel de autoriteiten ingelicht over de continue stijging van het ziekteverzuim bij functies die essentieel zijn voor de uitvoering van het treinaanbod. Zo noteerde Infrabel woensdagavond 18 maart bij het personeel in de seinhuizen een absenteïsmegraad van 15%, terwijl die normaal tussen de 4 à 5% ligt. Van zodra deze boven de 25% uitstijgt, zou dat zware gevolgen hebben voor de klanten van Infrabel (waaronder ook de spoorvrachtoperatoren), met een treindienst die niet langer 24 uur op 24 kan worden gegarandeerd. Op sommige delen of zelfs op het volledige spoornet zou het treinverkeer volledig kunnen worden stopgezet.
Bij de treinbegeleiders van NMBS is de absenteïsmegraad in twee weken tijd meer dan verdubbeld, met donderdag 19 maart gemiddeld tot meer dan 23% en zelfs 30% in sommige regio’s. Dergelijk ziekteverzuim kan leiden tot het schrappen van honderden treinen per dag. En dat in realtime, dus zonder dat de klant daarover vooraf kan worden geïnformeerd, en dus met een impact op de bezetting van de eerstvolgende trein.
Andere essentiële functies die noodzakelijk zijn voor een goed verloop van de treindienst (zoals het personeel dat instaat voor het onderhoud van de spoorinfrastructuur en de treinen) kennen een gelijkaardige tendens.
Rekening houdende met bovenstaande is vandaag het risico groot geworden dat de reizigers zwaar zullen worden getroffen door deze situatie. En dat doordat ze snel worden geconfronteerd met een ongecontroleerde vermindering van het aanbod of zelfs met een volledige sluiting van het spoornet. Dat is ook de reden waarom de regering, NMBS en Infrabel in het belang van de personen die genoodzaakt zijn zich met de trein te verplaatsen, besloten hebben een noodmaatregel door te voeren: ‘Een Treindienst van Nationaal Belang’.
Deze aanpassing van het aanbod blijft op alle lijnen voor voldoende verkeer zorgen. Ze zorgt er ook voor dat het personeel dat essentieel is voor de goede werking van de treindienst behouden blijft.
Dit treinaanbod zorgt ervoor dat het fysiek contact tussen reizigers wordt vermeden en garandeert dat de aanbevelingen op het vlak van de volksgezondheid worden opgevolgd. Dat is zeker zo na de sterke vermindering van het treingebruik de afgelopen dagen. Uit de laatste tellingen van woensdag 18 maart blijkt dat de bezettingsgraad van de treinen zeer laag is. Gemiddeld gaat het om 8% (en 10% tijdens de piekuren).
De samenstelling van de treinen blijft maximaal. Het aantal aangeboden zitplaatsen biedt daardoor tweemaal de gevraagde capaciteit, waardoor de gepaste voorwaarden op het vlak van volksgezondheid worden gegarandeerd.
Dezelfde maatregelen om het aanbod te verminderen zijn ook bij alle andere naburige spoorwegoperatoren bevestigd of reeds van toepassing. België volgt dus de beslissingen die reeds op Europees niveau zijn genomen.
‘Een Treindienst van Nationaal Belang’
Vanaf maandag 23 maart zal een ‘Treindienst van Nationaal Belang’ van toepassing zijn.
Deze laat:
- Een treinaanbod toe dat overeenkomt met ongeveer 75% van het aantal beschikbare plaatsen op een normale weekdag (inclusief de piekuren).
- Een maximale dekking van de mobiliteitsbehoeften van de reizigers.
- Een stabiel en duurzaam aanbod met een bediening van alle lijnen.
- Een maximale samenstelling van de treinen, om de afstand tussen de reizigers zo groot mogelijk te houden.
Concreet zal er:
- Een aanbod zijn van één à twee treinen per uur op de IC-lijnen.
- Een bediening met twee à drie treinen per uur tijdens de piekuren op de lokale lijnen (L- en S-treinen).
- IC-treinen die ongeveer rond 21 uur (vertrekuur) uitrijden en L- en S-treinen die ongeveer rond 20 uur uitrijden (vertrekuur) worden bijna allemaal geschrapt. Reizigers wordt aangeraden om in het bijzonder voor vertrekken na 19 uur de routeplanner te raadplegen.
- Op de meeste lokale lijnen (L- en S-treinen) zal het aanbod sterk worden beperkt tussen 9 uur en 15 uur.
Een ‘Treindienst van Nationaal Belang’, opgesteld in overleg met de regering, is de enige optie om een robuuste, stabiele en voorspelbare treindienst te behouden. En dat in het bijzonder voor het personeel dat nodig is om het treinverkeer in realtime te beheren (seinhuizen,…). Voor de uitvoering van deze aangepaste treindienst is een periode van 48 uur nodig (exclusief het weekend, dat al een eigen vervoersplan heeft).
Federaal minister van Mobiliteit, François Bellot, benadrukt dat de spoorwegberoepen door hun aard een fysieke aanwezigheid op het terrein vereisen. Het gaat om essentiële functies, waartoe het onderhoud van de treinen in de werkplaats, het besturen van de treinen, het begeleiden van de treinen en het veilig beheer van het treinverkeer behoren.
“Tijdens deze crisis rekenen veel Belgen die zich absoluut moeten verplaatsen op de spoorwegen. Ik wil dan ook het spoorwegpersoneel bedanken, waarop ik volop reken. De spoorwegfamilie zal aan de vraag en de huidige uitdaging op het vlak van mobiliteit tegemoet kunnen komen. Het moet mogelijk blijven om de trein te nemen, in de meest veilige omstandigheden en met inachtneming van de gezondheidsvoorschriften, zowel voor de treinreizigers als voor de medewerkers van Infrabel en NMBS,” aldus François Bellot, federaal minister van Mobiliteit.
Meer info via de communicatiekanalen van NMBS
NMBS communiceert alle details via haar kanalen, zodat klanten die kiezen voor de trein voor hun noodzakelijke verplaatsingen dat kunnen doen met de juiste info en hun voorzorgen kunnen nemen. Ook voor het grensoverschrijdend en internationaal treinverkeer raadt NMBS de reizigers aan zich te informeren via haar website of die van de andere operatoren. Zij dienen echter rekening te houden met de restricties van de autoriteiten om niet naar het buitenland te reizen, behalve voor noodzakelijke verplaatsingen.
NMBS herinnert er ook aan dat zij haar treinen en stations dagelijks schoonmaakt en daarbij in het bijzonder aandacht heeft voor zaken waarmee de reiziger in contact komt; zoals tafeltjes, deurklinken, ticketautomaten, relingen van roltrappen,…).
Dimitri Temmerman
