Historische locomotief terug naar zijn roots in Beringen
De industriële rangeerlocomotief nr. 12 verhuist vandaag van Kessel-Lo naar Beringen. Dat zijn de stad Leuven, NMBS, de stad Beringen en be-MINE overeengekomen. Zo komt dit waardevol industrieel erfgoed thuis op zijn oorspronkelijke locatie, de voormalige mijnsite be-MINE. Na een restauratie door NMBS zal iedereen hem daar kunnen bewonderen.
De locomotief, ook wel Stella-trein genaamd, belandde eind jaren 70 in Leuven, na een schenking van Brouwerij Artois aan NMBS. Vele jaren stond hij opgesteld in de voormalige museumbewaarplaats van de NMBS in Leuven, tot hij tien jaar geleden werd geschonken aan de stad Leuven en verhuisde naar een niet-publieke historische weegbrug in Kessel-Lo.
Verschillende pistes om de locomotief te valoriseren in de publieke ruimte werden door de stad Leuven onderzocht, maar leidden niet tot een overtuigend resultaat op lange termijn. Daarom startte de stad Leuven in samenwerking met NMBS – die de locomotief recent opnieuw heeft overgenomen - en AG Stadsontwikkeling Leuven in 2022 een herbestemmingstraject om de historisch meest verantwoorde bestemming voor de locomotief te vinden. Er werd contact opgenomen met Mijnmuseum Beringen, stad Beringen en be-MINE. De reacties waren positief en gaven een unaniem resultaat.
Herbestemming naar be-Mine in Beringen
Concreet komt de locomotief naast een nieuw belevingsfietspad onder kolenwasserij 2. Vroeger reden er continu treinen die de kolen onder de kolenwasserijen ophaalden en wegbrachten, in de toekomst zullen dit wandelaars en fietsers zijn. Bij afronding van de werken in 2025 krijgt de locomotief er zijn definitieve plaats. Intussen restaureert de NMBS de locomotief. Nadien geeft ze de locomotief in bruikleen aan de stad Beringen.
Rangeerlocomotief nr. 12
De industriële rangeerlocomotief nr. 12 zonder vuurhaard, is gebouwd in 1954 in de regio van Luik. Hij deed dienst in de steenkoolmijn van Beringen. Omer Ghijs, zoon van machinist Florent Ghijs, herinnert zich nog levendig de ritjes die hij mocht meemaken op de locomotief van zijn vader.
Omer Ghijs, zoon van machinist Florent Ghijs: “Deze locomotieven werden enkel voor korte trajecten gebruikt. Ze hadden wel een stoomketel, maar geen stookplaats. Dat was deels uit veiligheidsoverwegingen, deels om kosten te besparen. Om de vier uur moesten de stoomketels ‘bijgetankt’ worden, waarbij er water en stoom onder hoge druk in de ketel van de locomotief werd geblazen. Rangeerlocomotief nummer 12 stoomde zo jarenlang rond op Beringen-Mijn en aan de loskade aan het Albertkanaal."
Historische collectie NMBS
NMBS is tevreden dat de locomotief - een uniek stuk uit haar grote historische collectie - opnieuw door het brede publiek zal te bewonderen zijn. Een groot deel van de collectie is trouwens te zien in Train World, het treinmuseum van NMBS aan het station van Schaarbeek. Naast zo’n 1.600 historische objecten uit de geschiedenis van onze spoorwegen staat er ook een dertigtal rijtuigen en locomotieven, waaronder de oudste bewaarde stoomlocomotief van België en de mythische Type 12, die niet te verwarren is met de naamgenoot die nu naar Beringen komt.
Dimitri Temmerman
Bert Cornillie
Lies Corneillie
Rebecca Gysen
Thomas Vints