Ambitieuze fietsstrategie NMBS zet in op bijkomende, kwaliteitsvolle capaciteit op de treinen en in de stations
- Verhoging van de capaciteit voor het meenemen van fietsen naar de drukke toeristische fietsbestemmingen
- Meer treinen met meer ruimte voor fietsen
- Duidelijke signaletiek
- Meer (beveiligde) fietsstallingen
- Betere informatie voor de reiziger
NMBS wil in haar aangepaste fietsstrategie ook vrijetijdsreizigers in staat stellen klassieke fietsen mee te nemen op de drukke verbindingen naar populaire toeristische bestemmingen. Dat wordt mogelijk door de introductie van nieuwe dubbeldekstreinen met meer ruimte voor fietsen alsook de aanpassing van het bestaande aanbod op deze lijnen. De lopende forse uitbreiding en overkapping van de stallingcapaciteit in de stations blijft ondertussen op koers, met extra focus op informatieverlening, het aanbieden van deelfietsen en stallingen met toegangscontrole.
De fiets neemt een steeds belangrijkere plaats in het vervoerstraject van treinreizigers, een trend die door de COVID-crisis alleen maar versneld is. Eén op vijf pendelaars laat nu al zijn fiets achter in de fietsenstalling aan het station. Andere reizigers nemen gratis hun plooifiets mee en vinden gemakkelijk een plaats onder, of tussen de zetels op de trein. NMBS investeert daarom in de uitbreiding van het aantal comfortabele en klantvriendelijke fietsstallingen aan de stations. Het aantal beschikbare plaatsen stijgt de volgende jaren tot minstens 150.000 (in vergelijking met 108.000 nu).
Meer fietscapaciteit op de trein
Maar ook de vrijetijdsreiziger kiest steeds meer voor de combinatie van klassieke fiets en trein. Het aantal verkochte fietstrajecten (aan 4 euro per traject voor klassieke fiets: een plooifiets is gratis) is de afgelopen 10 jaar quasi verdubbeld tot 251.000 in 2019. Aangezien vrijetijdsreizigers doorgaans met een klassieke fiets tijdens het weekend en vakantieperiodes de trein nemen, werkt NMBS aan de verhoging van de capaciteit voor het meenemen van fietsen op treinen op drukke trajecten. Het naadloos overstappen van fiets op trein of het meenemen van de fiets op de trein, zullen de nodige modal shift verder in de hand werken.
Met de introductie van de M7 dubbeldekstreinen (die beschikken over bijkomende multifunctionele rijtuigen) stijgt het totale aantal fietsplaatsen in de treinvloot van NMBS tegen 2025 met 50% tot 6.700 (in vergelijking met 4.450 nu), waarvan bijna de helft zonder tussenkomst van de treinbegeleider en via lage instaphoogte bereikbaar zal zijn.
Maar ook op korte termijn (al tegen de zomer van dit jaar) wil NMBS extra capaciteit ter beschikking stellen, door op trajecten naar drukke, toeristische bestemmingen (kust, Ardennen) ofwel speciaal aangepaste rijtuigen met meer capaciteit voor fietsen in te lassen, ofwel aangepast materieel in te zetten. Zo zullen bepaalde IC-relaties (IC Eupen-Oostende en IC Brussel-Luxemburg) in die periode van het jaar dat het fietsen omwille van de weersomstandigheden aantrekkelijk is (april-oktober) naar de kust en de Ardennen beschikken over aangepaste rijtuigen die elk ruimte bieden voor acht extra fietsen (van 2 naar 10 plaatsen op deze treinen). Dat komt neer op ongeveer 600 bijkomende plaatsen per dag op het totaal van de betrokken treinen (heen en terug).
Het is natuurlijk belangrijk dat reizigers weten welke treinen over voldoende capaciteit en een lage instaphoogte beschikken en waar deze rijtuigen zich bevinden. Daarom lanceert NMBS een innovatieproject voor de test van een specifieke web-app (die later geïntegreerd zou worden in de bestaande routeplanner). Ook het aanbrengen van duidelijke signalisatie op de rijtuigen moet daaraan verhelpen.
Fietsmarkt in volle ontwikkeling - nood aan comfortabele, veilige stallingen
Aangezien de fietsmarkt zelf in volle ontwikkeling is en fietsers meer en meer kiezen voor elektrische fietsen, groeit niet enkel de vraag naar méér en vlot toegankelijke stallingen maar eveneens naar comfortabele, overdekte stallingen die bovendien uitgerust zijn met toegangscontrole. Er is ook een duidelijke vraag naar een toegankelijker en uitgebreider aanbod van deelfietsen.
NMBS zal de informatie over bijvoorbeeld de aanwezigheid van met toegangscontrole uitgeruste stallingen en andere informatie over de toegankelijkheid van, en de in de stations aangeboden fietsgerelateerde diensten nog vollediger aangeven op de website. Dat moet de aantrekkelijkheid van het treinaanbod voor fietsers nog verhogen.
NMBS heeft overleg gepleegd met de reizigers- en fietsorganisaties en de ervaring van haar haar eigen medewerkers op het terrein in rekening gebracht in de uitwerking van de strategie. NMBS zal de volgende jaren haar fietsstrategie blijven aanpassen om tegemoet te komen aan de verwachtingen van haar klanten.
Georges Gilkinet, Vicepremier en minister van Mobiliteit : “De fiets wint aan populariteit en dat wil ik aanmoedigen met concrete maatregelen. Ik wil meer mensen uit de wagen halen en naar de trein lokken. Daarvoor wil ik de combinatie fiets-trein nog aantrekkelijker maken. Ik ben enthousiast dat NMBS nu werk maakt van een ambitieuze en coherente fiets-treinstrategie, door bijkomende, overkapte fietsstallingen en beveiligde fietsparkings, meer deelfietsen aan de stations en betere informatie aan de reiziger en bovenal: nog meer plaatsen voor je fiets in de zomertreinen. Op mijn vraag wordt het al vanaf deze zomer makkelijker om je fiets mee te nemen. In treinen naar de Ardennen en de kust worden nu extra plaatsen vrijgemaakt en dat wordt ook duidelijk aangeduid op de treinen. Er is nu eindelijk een echte visie, die vertrekt vanuit een reizigersbevraging en overleg met de fietsverenigingen. Een mooie eerste stap, en ik wil er mijn schouders onder zetten om deze fiets-treinstrategie in de toekomst nog verder uit te bouwen. Vive le vélo!”
Bart Crols